Gladheid 

Sneeuw hebben we nog niet gezien, maar wie weet wat Koning Winter dit jaar nog voor ons in petto heeft. Het kan maar zo dat de wereld morgen verscholen gaat onder een maagdelijk witte deken. Een beetje fietser laat zich daardoor niet afschrikken. Jij vast ook niet. Maar we zijn het wel ontwend, dat fietsen in de sneeuw, dus het zal misschien wat moeite kosten overeind te blijven. En een dag later al helemaal, want dan is de sneeuw ingereden en het fietspad nog gladder. Wat als je valt en iets breekt? Kun je dan de gemeente aansprakelijk stellen?  

Losliggende tegel

Als je was gevallen over een losliggende tegel of door een gat in het wegdek, dan was dat nog niet zo’n gekke gedachte geweest. De gemeente is er als wegbeheerder namelijk verantwoordelijk voor dat openbare wegen en fietspaden in een goede staat verkeren. Je hoeft in dat geval slechts te bewijzen dat de weg een gebrek vertoonde; of dat gebrek is ontstaan door een fout van de gemeente, is daarbij niet van belang. Wel is het zo dat jij er als weggebruiker rekening mee moet houden dat het wegdek niet altijd in perfecte staat verkeert. Je moet dus opletten waar je rijdt. Als je niet de 'nodige voorzichtigheid en oplettendheid' in acht hebt genomen, kan dat tot gevolg hebben dat de schade gedeeltelijk of zelfs helemaal voor jouw eigen rekening blijft.   

Ook bij gladheid?

Betekent dit nu dat de gemeente ook aansprakelijk is voor de gevolgen van een valpartij op glad wegdek? Helaas, zo simpel ligt het niet. Bij gladheid gaat het namelijk niet om een gebrek aan het wegdek zelf. In zo'n situatie is de gemeente pas aansprakelijk, als zij onvoldoende actie heeft ondernomen om die gladheid te voorkomen of op te heffen. Als gevallen fietser rust op jou dan de verplichting om te bewijzen dat de gemeente op de hoogte was (of had moeten zijn) van de gevaarlijke situatie. Bij gladheid als gevolg van het weer valt dat nog wel te doen; ook de gemeente wordt geacht naar het weerbericht te luisteren. Maar daarmee ben je er nog niet. Je moet namelijk ook aannemelijk maken dat tussen het ontstaan van de gladheid en jouw valpartij zo veel tijd is verstreken, dat de gemeente ruimschoots de gelegenheid heeft gehad daar iets aan te doen.   

Beleidskwestie

Daar zit in dit soort situaties het probleem, want dan gaat het opeens over vragen als: waar had de gemeente eerder moeten pekelen: op het fietspad of op de rijbaan? En waar had de gemeente haar geld beter aan kunnen besteden: meer smalle strooimachines voor op het fietspad of meer handhavers in probleemwijken, om maar iets te noemen? Dat zijn beleidsvragen en daar bemoeit de burgerlijke rechter zich liever niet mee. In de praktijk betekent dit dat je als gemeente best een paar fietspaden ongepekeld kunt laten, zonder dat je meteen het risico loopt door allerlei ongelukkige fietsers te worden aangesproken. En voor jou als onverschrokken fietser is het misschien toch verstandiger bij een beetje sneeuw de auto te pakken, of als je dat echt niet wilt en van uitdaging houdt: je fietshelm pakken en gaan :-).  

Amsterdam, 23 januari 2020  

Heeft u vragen over dit blog, dan kunt u contact opnemen met de auteur, August Van.