Een bizarre gebeurtenis

Als ik een rechtszaal betreed heb ik het gevoel in een bijzondere ruimte te komen. Een ruimte waarin de rechtsbedeling plaatsvindt. Partijen staan tegenover elkaar en de rechters op een verhoging achter de tafel. De toga’s van rechters en advocaten benadrukken dat er iets formeels gebeurt. Na de zitting trekken de rechters zich terug en beraadslagen zij onder elkaar over de uitspraak die zij zullen doen. In onze samenleving beschouw ik dit als een heel belangrijk proces waarvoor ik respect heb. 

Onlangs heb ik op de zitting van een rechtbank een bizarre gebeurtenis meegemaakt, die op alle aanwezigen een diepe indruk heeft gemaakt.

Het ging om een zaak op het gebied van het aansprakelijkheidsrecht en letselschade die meervoudig, dat wil zeggen door drie rechters, werd behandeld. De partijen die tegenover elkaar stonden, en waarvan ik als advocaat een partij bijstond, hadden elkaar vaker op zittingen van rechtbanken en gerechtshoven getroffen. Ze waren bekend met hoe het er bij de rechterlijke macht aan toe gaat. 

De zitting duurde erg lang en werd op een bepaald moment door de voorzitter geschorst. Partijen gingen naar de gang, de rechters bleven in de zittingszaal achter.  

De partijen werden na de schorsing binnengeroepen. En toen gebeurde het. De tegenpartij van mijn cliënten werd door de voorzitter van de rechtbank aangesproken. Zij gaf aan dat de rechtbank tijdens de schorsing had waargenomen dat de betrokkene zijn telefoon in de zaal had achtergelaten. De rechtbank had geconstateerd dat deze een voortdurende geluidopname maakte. De betrokkene reageerde als volgt: “wie heeft aan mijn telefoon gezeten?” en “dit doe ik altijd”.  Hij maakte duidelijk dat hij altijd van zittingen in gerechtsgebouwen geluidsopnames maakte.  

Hier was dus niet alleen een geluidsopname gemaakt van de zitting waar partijen en de rechters in elkaars aanwezigheid over de zaak spraken. Ook was een opname gemaakt van de beraadslaging van rechters in raadkamer terwijl zij dachten in beslotenheid met elkaar te kunnen overleggen.    

Vervolgens verzocht de rechtbank aan de betrokkene om de geluidsopname van zijn telefoon te wissen. Met hulp van een van de jongere rechters en van een ondersteunende technicus van Justitie werd de opname van de telefoon, en tevens uit de cloud, verwijderd.  

Al tientallen jaren kom ik als advocaat op zittingen van rechtbanken en hoven. Nooit tevoren heb ik dit gedrag meegemaakt. Evenmin heb ik er ooit rekening mee gehouden. Van nu af aan doe ik dat wel en ik schrijf deze blog om deze ervaring breder onder de aandacht te brengen. 

De zaak zal nog wel een staart krijgen. De huisregels van rechtbanken verbieden het maken van geluidsopnames. Er staat bovendien een gevangenisstraf van zes maanden op het afluisteren of opnemen van een gesprek in een besloten ruimte, zoals een raadkamer van de rechtbank, zonder dat de deelnemers aan dat gesprek daarvan op de hoogte zijn. Dat is namelijk een misdrijf.   

Amsterdam, 4 mei 2023 

Heeft u vragen over dit blog, dan kunt u contact opnemen met de auteur, John Beer.