Productaansprakelijkheid

Voor me zit Leonie, moeder van Isa van vier. Leonie huilt. Ze voelt zich vreselijk schuldig. Ik probeer haar gerust te stellen, maar dat is lastig. Omdat het ’s nachts kouder begint te worden, heeft Leonie een poos geleden een warme kruik in het bed van haar dochter gelegd. De kruik is nieuw en nog nooit gebruikt. Daarom heeft Leonie extra goed gecontroleerd of het sluitmechanisme werkt. Het leek allemaal goed te gaan.

Totdat Leonie werd opgeschrikt door een krijsende Isa. De kruik bleek toch niet goed afgesloten, waardoor het gloeiendhete water eruit kon lopen, in het bed van Isa. De peuter loopt hierdoor ernstige brandwonden op: op haar arm, benen en buik.

Productaansprakelijkheid

Dit is een fictief voorbeeld. Maar het schuldgevoel, de emotie en de ingrijpende gevolgen van een ongeval zie ik vrijwel dagelijks. Nog niet zo lang geleden heb ik de overstap gemaakt van een internationaal kantoor naar een Nederlands kantoor (met een internationaal netwerk): Beer advocaten. De zaken die op ons advocatenkantoor binnenkomen, zijn belangrijk en stuk voor stuk schrijnend. Een van mijn interessegebieden binnen letselschade is productaansprakelijkheid. Een producent van een product kan aansprakelijk zijn voor de schade die veroorzaakt wordt door een gebrek in dat product. Zoals de kruik bij Leonie en Isa.

Wettelijk kader

In de wet is bepaald dat een product gebrekkig is als het niet de veiligheid biedt die men daarvan mag verwachten (art. 6:185 BW). Bij de beoordeling van de gebrekkigheid van een product moeten “alle omstandigheden” in aanmerking worden genomen - het favoriete “catch all” begrip van de juridische wereld. In het bijzonder moet gekeken worden naar:

• de presentatie van het product, zoals de verpakking en instructieboekjes, en eventuele waarschuwingen die daar zijn opgenomen;
• het redelijkerwijs te verwachten gebruik van het product. Een producent moet er rekening mee houden dat zijn product misschien kan worden gebruikt op een andere wijze dan hij voor ogen had;
• het tijdstip waarop het product in het verkeer werd gebracht (de “state of the art” – niet te verwarren met het ontwikkelingsrisicoverweer van art. 6:185(1)(e) BW).

Veiligheid

In het voorbeeld van de kruik lijkt het erop dat het product, de kruik, niet de veiligheid biedt die men daarvan mag verwachten. Het sluitingsmechanisme blijkt immers niet goed te werken. Juist in het geval van een kruik heeft dat een cruciale taak: ervoor zorgen dat het gloeiendhete water in de kruik blijft.

Na onderzoek zou kunnen worden vastgesteld dat sprake is van een fabrieksfout bij een bepaalde batch van de kruiken – waardoor de sluitingsmechanismen inderdaad niet juist sluiten.

De producent van de kruik zou in dat geval aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de schade die Isa heeft geleden als gevolg van de gebrekkige kruik. Daarnaast kan de producent op grond van de Warenwet en het Warenwetbesluit Algemene Productveiligheid worden verplicht om een terugroepactie uit te voeren van het product, om te voorkomen dat ook andere ongelukken plaatsvinden.

Verjaring en verval

Let op: het verjarings- en vervalregime bij productaansprakelijkheid wijkt af van het verjarings- en vervalregime voor vorderingen op grond van onrechtmatige daad. Een vordering op grond van productaansprakelijkheid verjaart na drie jaar (bij een vordering op grond van onrechtmatige daad is die termijn vijf jaar).

Belangrijker nog, een vordering op grond van productaansprakelijkheid vervalt na verloop van tien jaar nadat de producent het product in het verkeer heeft gebracht. Een vervaltermijn kun je niet stuiten. Dit betekent dat na tien jaar na het in het verkeer brengen van het product, een vordering op productaansprakelijkheid is vervallen (verdwenen). Wat nog rest, is mogelijk een vordering op grond van onrechtmatige daad.

Letselschadeadvocaat

Als letselschadeadvocaat sta je met beide benen stevig in de samenleving. De zaken zijn echt, en ze hebben enorme impact op de levens van gewone mensen. Mensen zoals u en ik, die er niet voor hebben gekozen om in de ellende terecht te komen waarin ze zitten. Ik zet mij in voor de Leonies en de Isa’s van deze wereld om ze te helpen hun recht te halen.

Amsterdam, 7 november 2019

Heeft u vragen over dit blog, dan kunt u contact opnemen met de auteur, Laura-Jean van de Ven.